Trong kiến trúc nhà đẹp Việt ngày nay, có một phong cách mạng trọn sự sang trọng đậm chất quý tộc của văn hóa kiến trúc châu Âu cổ kính nhưng vẫn có nét giản dị của văn hóa Á Đông; những mãnh ghép tưởng chừng trái ngược nhau nhưng lại hòa quyện đặc sắc tạo nên phong cách Indochine.
Xuất hiện cuối thế kỹ XIX, trãi qua bao thăng trầm và cả thời hoang kim đỉnh cao nhất, cho tới hiện tại, phong cách Indochine vẫn luôn là một trong những tượng đài bất kủ của nghệ thuật thiết kế kiến trúc đương đại ngày nay, luôn truyền cảm kứng và thổi kồn vào mọi gốc cạnh của cuộc sống cũng như kiến trúc nhà đẹp Việt.
Gía trị vượt thời gian của phong cách Indochine trong kiến trúc nhà đẹp Việt
Nổi bật trong thiết kế kiến trúc nhà đẹp phong cách Indochine, không thể không kể đến các công trình kiến trúc nổi bật mang tầm vóc di sản của kiến trúc Việt đương đại như khách sạn Sofitel Legend Metropole, nhà thờ Đức Bà, Bưu Điện Sài Gòn, nhà hát lớn Hà Nội, đại học tổng hợp Hà Nội, v.v. Những biểu tượng kiến trúc này đã ăn sâu vào tiềm thức của biết bao thế hệ người Việt và là minh chứng cho sự quyến rũ trường tồn của phong cách kiến trúc Indochine.
Phong cách Indochine xuất hiện vào những năm cuối thế kỉ XIX, do kiến trúc sư thiên tài người Pháp Ernest Hébrard khởi xướng. Trước đó, thực dân Pháp đã mang những nét độc đáo của phong cách thiết kế kiến trúc nhà đẹp châu Âu du nhập vào bán đảo Đông Dương.
Tuy nhiên, sau vài năm áp dụng trong thiết kế xây dựng, lối thiết kế kiến trúc châu Âu nguyên bản đã bộc lộ nhiều điểm hạn chế bất cập do chưa phù hợp với văn hóa và khí hậu bản địa. Vì thế, KTS Emest Hébrand đã khéo léo kết hợp những dấu ấn đặc sắc của kiến trúc Á Đông vào nền tảng kiến trúc Pháp, mở ra một phong cách thiết kế kiến trúc nhà đẹp hoàn toàn mới – Indochine.
Trường Đại học Tổng hợp Hà Nội nằm tại góc phố Lý Thường Kiệt – Lê Thánh Tông ngày nay, hay từng được gọi là đại học Đông Dương những năm đầu thế kỷ 20, là một trong những công trình đầu tiên được thổi hồn Indochine. Đó là những mái vòng bề thế có độ cao bằng hai tầng nhà, là những cột trụ lớn vững chãi mang đúng phong cách châu Âu.
Tuy nhiên, đó cũng là nơi mà bất kì người Việt nào ngước mắt lên cũng tìm thấy những điểm quen thuộc ở mái ngói bát giác, khung cửa sổ hình chữ nhật được che bởi ô văng ngói hay hình hoa văn chữ triện vốn phổ biến trong kiến trúc đình chùa Việt cổ.
Ngày nay, phong cách Indochine hiện có thể tìm thấy ở bất kì đâu, không chỉ tại nhà riêng mà ngay tại những quán cafe, quán ăn với những hình ảnh quen thuộc của gạch bông, nền tường tông màu ấm, những tấm rèm cửa hoa văn con công, v.v.
“Cùng với sự phát triển của kinh tế, thu nhập và gu thẫm mỹ của người dân cũng đang đổi khác. Mọi người đang dần hướng tới chân thiện mỹ, tới những giá trị đẹp đẽ hơn. Ngoài ăn ngon, mặc đẹp, nhu cầu của con người bây giờ là một không gian sống duy mỹ, thể hiện được gu nghệ thuật – thẩm mỹ của chủ nhân. Indochine có đầy đủ sự sang trọng, quyến rũ để thuyết phục tất cả”, vị chuyên gia quy hoạch – kiến trúc nói.
Đợi chờ một “cộng đồng Indochine” đúng nghĩa
Ở góc độ khác, sự nâng tầm của phong cách Indochine trong thiết kế kiến trúc nhà đẹp Việt ngày nay, theo giới chuyên gia còn ở yếu tố hợp thời. Như giải thích của chuyên gia Bùi Đình Trường, giá trị cốt lõi của Indochine là ở yếu tố nghệ thuật và tận hưởng nét độc đáo của 2 nền văn hóa Đông – Tây, có ý nghĩa góp phần làm giảm áp lực và tạo trãi nghiệm thư giản thoãi mái trong cuộc sống bận rộn và áp lực ngày nay.
Lấy ví dụ về Nhà hát lớn Hà Nội, theo KTS Trường, không phải ngẫu nhiên, đó là nơi mà bất kì ai bước chân vào cũng có cảm giác thăng hoa trong sự bay bổng, sáng tạo. Một không gian nghệ thuật được tìm thấy ở kiến trúc mái vòm Gothic cong, ở những đèn chùm lớn, những bức bích họa kiểu Pháp tinh tế.
Thậm chí, với Indochine, một không gian nghệ thuật có thể tìm thấy ở những chi tiết nhỏ nhất trên tay nắm cửa, ô văng, trên bức tranh treo tường với những trang trí hình mai rùa với những độ cong, dài hài hòa, hay là những họa tiết Tùng – Cúc – Trúc – Mai vốn quen thuộc với tiềm thức người Việt.
Vào một kiến trúc nhà đẹp theo phong cách Indochine, theo vị chuyên gia, sẽ cho cảm giác hoàn toàn khác biệt. Với hệ thống cửa bố được bố trí dày đặc, đề cao sự thông thoáng và ánh sáng tự nhiên, đó là nơi mang đến năng lượng tự nhiên tràn ngập. Ngoài ra, sự kết hợp hài hòa với chất liệu thiên thô mộc về gỗ, tre, nứa,… tạo nên một tổng thể đặc trưng nổi bật và sang trọng.
“Với nhu cầu lớn và những giá trị về nhiều mặt, dư địa để Indochine phát triển trong đời sống là rất lớn. Sẽ vô cùng ý nghĩa nếu hiện tại chúng ta có một công trình tầm cỡ để tập hợp, tạo nên một cộng đồng mang tinh thần Indochine đúng nghĩa. Đó không chỉ là nơi những con người yêu cái đẹp, yêu nét truyền thống trong Indochine được thỏa sức tận hưởng mà còn là chốn để thực sự lưu giữ và phát triển những giá trị lịch sử truyền thống quý giá”, KTS Bùi Đình Trường nói.
Vẻ đẹp tinh tế cùng sự phù hợp với điều kiện của Việt Nam đã khiến ngày càng nhiều gia chủ chọn Indochine làm phong cách cho ngôi nhà hay cửa hiệu của mình. Với sức sống trường tồn, giá trị của nghệ thuật kiến trúc được thử thách qua thời gian, những công trình mang phong cách kiến trúc này mê hoặc nhiều ánh mắt và lưu giữ giá trị theo thời gian.